سنگک یک نوع از چندین نانی است که در ایران رایج است. نام این نان از سنگ+ک (ک تصغیر) ساخته شده است که به معنای سنگ کوچک میباشد. نان سنگک تنها نانی است که فقط در ایران پخت و مصرف میشود و به همین دلیل به آن نان ملی ایران نیز میگویند. این نان بر روی سنگ‌ریزه‌های داغ در تنور پخت میشود.
این نان مانند نان تنوری و یا نان تافتون (تفتو) به شکل فراگیر در همه ایران نبوده است و در واقع نان طبقه اشراف و یا نظامیان محسوب میشده است. با این وجود در همه سال نیز موجود نبوده و بیشتر در فصلهای زمستان و ماه رمضان پخت میشده است.
یکی از نظریه‌ها دربارهٔ تاریخچه نان سنگک این است که نان سنگک پیش از اسلام در ایران رواج داشته است و پس از بیماری یکی از پادشاهان ساسانی، طبیب برای معالجه دستور می‌دهد که برای شاه نانی تهیه کنند که روی ریگ پخته شده باشد.
نان سنگک به لحاظ مزه، طعم، هضم و بهداشت و سلامت بهترین نان ایرانی و حتی دنیا است. این نان از آرد مرغوب و سالم، آب خالص و کمی نمک تهیه میشود. برای ورآمدن خمیر و بالا بردن کیفیت پخت نان نیز به آن مایه خمیر و یا خمیر ترش اضافه میکنند. در فرآیند پخت این نان به غیر از سه ماده ذکر شده، هیچ چیز دیگری نباید استفاده کرد. استفاده از جوش شیرین که متاسفانه در سالهای اخیر رواج پیدا کرده، در خمیر این نان ممنوع است و حتی آرد این نان باید از گندم مرغوب و سالم تهیه شود. اگر گندمی دچار آسیب یا آفت از قبیل سن و چیزهای دیگر باشد یا ناخالصی داشته باشد، به درد تولید این نوع نان نمیخورد. حتی منطقه جغرافیایی که گندم در آن رشد کرده است نیز در مرغوبیت نان تاثیرگذار است.
موضوع آخر اینکه این نان فقط از آرد گندم تهیه میشود و به هیچ عنوان از آرد دیگری مانند آرد جو یا حبوبات نمیتوان نان سنگک پخت.
[…] از این دستگاه در پخت انواع نان ها همچون نان تافتون، نان سنگک، نان بربری و… می توان استفاده کرد. خصوصیت مهم و […]
[…] تصویری که در ذهن ما از شیوه پخت نان سنگک وجود دارد، تنورهای سنتی و مملو از سنگ ریزه هایی است که […]